پانزدهمین سالگرد پرتاب تلسکوپ هابل

آژانس فضایی آمریکا، ناسا، با انتشار دو عکس خارق العاده از دو منظره حیرت انگیز کیهانی، پانزده سال فعالیت نجومی با تلسکوپ فضایی هابل را جشن گرفته است.

عکس های تازه توانایی های خارق العاده هابل را به نمایش می گذارد

عکس های هابل از سحابی موسوم به عقاب (ام 16) و کهکشان گردابی (ام 51) درحالی منتشر می شود که آینده این تلسکوپ همچنان در وضعیتی مبهم قرار دارد.

تلسکوپ فضایی هابل از زمان قرار گرفتن در مدار زمین در سال 1990 بر تخت سلطنت عالم نجوم تکیه زده است.

این تلسکوپ بیش از 700 هزار عکس از سیارات، ستاره ها، کهکشان ها و اجرامی در عمیق ترین کرانه های فضا را به زمین ارسال کرده است.

البته نخستین عکس های این تلسکوپ از وضوح کامل برخوردار نبود، چرا که تجهیزات نوری اولیه (آینه های) تلسکوپ با مشخصات نادرست ساخته شده بود.

اما نصب تجهیزات تصحیح کننده نوری در سال 1993 و انجام دو ماموریت دیگر برای تعمیر و سرویس آن توسط فضانوردان، موقعیت آن را به عنوان محبوب ترین تلسکوپ اخترشناسان تضمین کرده است.

عکس هایی که روز دوشنبه منتشر شد قابلیت های هابل را به بهترین وجه به نمایش می گذارد.

بازوهای این کهکشان زادگاه ستارگان تازه است

اما ادامه بقای هابل به ماموریت های تازه فضایی برای تعمیر و نوسازی آن بستگی دارد.

مقام های ناسا در پی حادثه انهدام شاتل کلمبیا در سال 2003 گفتند که نمی توانند ایمنی فضانوردان را تضمین کنند و به همین دلیل برنامه های آتی برای سرویس هابل را منحل کردند.

این سازمان همچنین گفته است که ترتیب دادن یک ماموریت روبوتیک (خودکار و بدون حضور فضانوردان) برای تعمیر هابل، بیش از حد پرهزینه خواهد بود.

اما مایکل گریفین، رئیس جدید ناسا، که اوایل ماه جاری به این مقام رسید قول داده است آن تصمیم را بار دیگر مورد بررسی قرار دهد.

اگر دانشمندان بر آرزوی خود برای نصب تجهیزات و فن آوری های جدید برای بهبود حتی بیشتر عملکرد هابل جامه عمل پوشند، این تسلکوپ خواهد توانست برای سال های سال سرمنشاء پیشرفت های تازه نجومی باشد.

خرافه‌پرستی به سبک کاتولیک‌ها!

همزمان با برگزاری جلسه کاردینال‌ها برای انتخاب پاپ جدید، عده‌ای از کاتولیک‌ها در شهر شیکاگوی آمریکا با نگاه به بخشی از زیرگذر یک اتوبان، گمان کرده‌اند که شمایل مریم مقدس در این نقطه به تصویر کشیده شده است.

به گزارش سرویس بین‌الملل «بازتاب» به نقل از «آسوشیتدپرس»، پس از کشف این تصاویر در روز دوشنبه، روز گذشته عده زیادی از کاتولیک‌ها گرد آن جمع شدند. بر دیوار سیمانی این زیرگذر، مقداری لکه زرد و سفید دیده می‌شود که این افراد معتقدند تصویر حضرت مریم(س) است.
تاکنون صدها مسیحی از این نقطه بازدید کرده‌اند و در کنار این تصویر، گل و شمع به دیوار آویزان کرده‌اند.

پلیس می‌گوید، احتمالا این تصاویر بر اثر نفوذ آب از لایه‌های جاده نمکی بالای زیرگذر تشکیل شده است. با این حال بسیاری از کاتولیک‌ها به این نقطه آمده‌اند و در کنار این پدیده مشغول دعا هستند.

'نخستین عکس از یک سیاره دوردست تهیه شد'

تیمی از منجمان اروپایی ادعا می کند که نخستین عکس مستقیم از سیاره ای در خارج از منظومه شمسی را تهیه کرده است.

'سیاره' تازه (راست) در نزدیکی یک ستاره نسبتا جوان مشاهده می شود

به گفته اخترشناسان این "سیاره خارجی" در اطراف سیاره ای به نام "جی کیو لوپ" (GQ Lup)، که نوع جوانتر خورشید است، می گردد.

سایر پژوهشگران در گذشته ادعاهای مشابهی را مطرح کرده اند اما برخی دانشمندان به این ادعاها بدبین هستند و می گویند که این عکس ها تنها نشان دهنده اشیایی است که از نقطه نظر زمینی ها با ستاره مورد نظر در یک امتداد قرار گرفته است، نه اینکه دور آن بگردد.

اما تیم تحت سرپرستی رالف نوهاسر طی مقاله ای در نشریه "نجوم و اخترفیزیک" می گویند اطمینان زیادی دارند شیئی که در مجاورت "جی کیو لوپ" مشاهده کرده اند یک سیاره است.

"جی کیو لوپ" در فاصله 400 سال نوری زمین، در ناحیه ای که ستارگان تازه در آن متولد می شوند، قرار دارد.

منجمان می گویند از سال 1999 تاکنون سرگرم رصد و بررسی این "سیاره" بوده اند.

تیم محققان برای مطالعات خود از عکس های رصدخانه جنوبی اروپایی موسوم به "وی ال تی" در شیلی، تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ ژاپنی سوبارو در هاوایی استفاده کرده اند.

جوان بودن این منظومه باعث شده است سیاره نسبتا داغ باشد. این مساله به تیم محققان کمک کرد سیاره را در نور خیره کننده ستاره ردیابی کنند.

این سیاره از ستاره مرکزی فاصله زیادی دارد که تقریبا 100 برابر فاصله زمین از خورشید است. این مساله نیز به محققان کمک کرد بتوانند نور دو شیء را از یکدیگر تفکیک کنند.

منجمان طی یک دهه گذشته در حدود 130 سیاره خارجی را ردیابی کرده اند، که وجود آنها نه به طور مستقیم، بلکه از "تکان هایی" که با اعمال جاذبه در ستاره مرکزی ایجاد می کنند استنباط شده است.

محدودیت های فنی و ضعف تکنولوژی، رویت سیارات خارجی به صورت مستقیم را بسیار دشوار می سازد.

اما انتظار می رود با پرتاب نسل بعدی تلسکوپ های فضایی در دهه آینده امکان مشاهده مستقیم آنها فراهم شود.

برخی از دانشمندان این مساله را که شیء مجاور "جی کیو لوپ" یک سیاره است زیر سوال برده اند.

پرفسور مارک مک کاگرین از دانشگاه اکستر در بریتانیا گفت او در مورد جرم این شیء، که به اقرار تیم محققان ممکن است تا 42 برابر مشتری باشد، نگرانی هایی دارد.

وی گفت: "تقریبا کلیه مدل های نظری جرم این شیء را چیزی میان 15 تا 40 برابر مشتری رقم می زند. بنابراین احتمال غالب این است که یک کوتوله قهوه ای (یک ستاره سوخته) باشد نه یک سیاره."

منجمان اروپایی درحالی خبر از تهیه عکس مستقیم از یک سیاره خارجی می دهند که در حدود دو هفته قبل دو تیم از ستاره شناسان گفتند برای نخستین بار نور اشیایی را در خارج از منظومه شمسی ردیابی کرده اند که به اعتقاد بسیاری متعلق به سیاراتی است که حول سایر ستارگان می گردند.

آن دستاورد جامعه علمی را شدیدا به هیجان آورده و در مطبوعات علمی انعکاس گسترده یافت.

کشف بزرگترین ستارگان راه شیری

ستاره شناسان می گویند توانسته اند با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل بزرگترین ستارگان کهکشان راه شیری را کشف کنند. دانشمندان اضافه می کنند که امکان ندارد ستارگانی از این بزرگتر در کهکشان ما وجود داشته باشد.

خوشه کمان ها در نزدیکی مرکز راه شیری قرار دارد

آنها این ستارگان را در نزدیکی مرکز راه شیری در ناحیه ای متراکم موسوم به "خوشه کمان ها" (Arches cluster) یافته اند.

عمر این ستارگان، با جرمی احتمالا 130 برابر خورشید، بسیار کوتاه است.

نوری را که خورشید در یک سال ساطع می کند این ستارگان در 15 ثانیه تولید می کنند، اما در این فرآیند تنها ظرف چند میلیون سال می سوزند که در مقیاس های کیهانی برق آسا به حساب می آید.

برای مثال خورشید اکنون پنج میلیارد ساله است و با حساب های علمی تاکنون تنها نیمی از عمر خود را سپری کرده است.

منجمان باید خیلی خوش اقبال باشند که بتوانند یکی از این هیولاها را به چشم خود نظاره کنند.

دان فیگر از "موسسه علمی تلسکوپ فضایی" واقع در ایالت مریلند آمریکا، که هابل را کنترل می کند، یک خوشه متراکم شامل چند هزار ستاره بسیار جوان را در نزدیکی مرکز راه شیری کشف کرد.

محاسبات او نشان می دهد که سه عدد از ستارگان این مجموعه به لحاظ جرم رکورد تازه ای در راه شیری به جا می گذارند.

اما دکتر فیگر معتقد است که عاملی وجود دارد که مانع می شود ستارگان از این بزرگتر شوند.

به نظر می رسد این روزها زمان ثبت رکوردهای نجومی باشد.

هفته گذشته تیم دیگری از منجمان آنچه را که به نظر می رسید کوچکترین و کندسوزترین ستارگان در سپهر باشد کشف کردند.

جرم این ستارگان کوچک تنها نیم درصد جرم خورشید و درخشش آنها چند هزار بار کمتر از خورشید است.

سال نو مبارک

سلام
سال نو رو به همتون تبریک می گم .
امیدارم که سال خوبی داشته باشین و همیشه شاد سلامت باشید .

بزرگداشت اینشیتن در آلمان

گرهارد شرودر، صدر اعظم آلمان، اعلام کرده است که سال 2005 به مناسبت صدمین سالگرد نخستین اکتشاف مهم آلبرت اینشتین با رویدادهای مختلف جشن گرفته خواهد شد.

سال 1905 سالی خارق العاده برای اکتشافات علمی بود

آقای شرودر در آغاز برنامه ای ویژه در برلین، دانشمندان را تشویق کرد با سرمشق گرفتن از اینشتین در مجادلات سیاسی نقش مهمتری بازی کنند.

اینشتین پس از روی کار آمدن نازی ها در سال 1933، آلمان را به مقصد آمریکا ترک کرد اما همچنان به انتقاد از سیاست های هیتلر ادامه داد.

با اعلام سال 2005 به عنوان سال جهانی فیزیک، نهادهای آموزشی همچون یونسکو امیدوارند که دستاوردهای اینشتین دانش آموزان را به دنبال کردن حرفه ای در رشته فیزیک تشویق کند.

سال 1905، سالی واقعا خارق العاده برای علم و برای آلبرت اینشتین بود.

وی طی مجموعه ای مقالات در آن سال، وجود اتم ها را اثبات و اندازه آنها را تعیین کرد؛ زمینه را برای یکی از پربارترین شاخه های فیزیک مدرن، یعنی نظریه کوانتوم، مهیا ساخت و نظریه نسبیت را، که توصیفی انقلابی از ماهیت فضا و زمان ارائه می داد، به جهان معرفی کرد.

نبوغ

اینشتین همچنین کاشف مشهورترین معادله علم، E=mc²، است که انرژی ماده را به جرم و سرعت نور مرتبط می کند.

هرچند این معادله دارای کاربردهای مفید بسیاری است، اما قدرت ویرانگر بمب اتمی اغلب به این معادله نسبت داده می شود.

در آغاز سال 1905، نبوغ اینشتین به جز برای معدود دوستانش بر سایرین پوشیده بود.

در پایان آن سال اما، نام او بر سر زبان بهترین دانشمندان سراسر جهان افتاده بود.

پانزده سال بعد، با اثبات یکی از پیش بینی های عجیبش، اینشتین به نخستین ابرستاره جهان علم بدل شد و عکسش در صفحه اول روزنامه های جهان منعکس شد.

امروز او علیرغم پیچیدگی نظریه هایش (یا شاید هم به خاطر پیچیدگی آنها) سرشناس ترین دانشمند جهان است.

کشف جاندار سی هزار ساله

دانشمندان آمریکایی مجموعه منجمدی از موجودات ذره بینی را کشف کرده اند که به مدت سی هزار سال در یخ های قطبی زنده مانده بودند.

باکتری های سی هزار ساله در نمونه برداری عمقی از یخهای دایم قطبی کشف شدند

گروهی از پژوهشگران در جریان تحقیقات در مورد شرایط یخ های قطبی در آلاسکا، در بررسی نمونه برداشته شده از عمق یخ های دایم قطبی توده ای از باکتری ها را مشاهده کردند که پس از ذوب شدن قطعه یخ، به صورت عادی به حرکت در آمدند.

ریچارد هوور، از اعضای تیم پژوهشی و محقق سازمان فضایی آمریکا - ناسا - که این باکتری ها را کشف کرده می گوید که قدمت این جانداران به زمانی می رسد که هنوز ماموت ها در کره زمین زندگی می کردند.

به گفته این محقق ناسا، پس از ذوب شدن توده یخ، وی باکتری ها را زیر میکروسکوپ مشاهده کرد که به حرکت در آمده اند گویی هیچ اتفاق غیرعادی روی نداده است.

باکتری کشف شده از نوعی کاملا متفاوت با باکتری های امروزی است و برای آن نام علمی کارنوباکتریوم پلیتسنیوم Carnobacterium pleistocenium انتخاب شده است.

آقای هوور می گوید که کشف این باکتری ها می تواند از نظر تحقیقات پیرامون کشف حیات در سیارات دیگر اهمیت داشته باشد.

به گفته وی، احتمال دارد که موجوداتی همانند این باکتری ها در دریاچه های یخ که اخیرا وجود آنها در کره مریخ تایید شده، زنده مانده باشند.