بزرگداشت اینشیتن در آلمان

گرهارد شرودر، صدر اعظم آلمان، اعلام کرده است که سال 2005 به مناسبت صدمین سالگرد نخستین اکتشاف مهم آلبرت اینشتین با رویدادهای مختلف جشن گرفته خواهد شد.

سال 1905 سالی خارق العاده برای اکتشافات علمی بود

آقای شرودر در آغاز برنامه ای ویژه در برلین، دانشمندان را تشویق کرد با سرمشق گرفتن از اینشتین در مجادلات سیاسی نقش مهمتری بازی کنند.

اینشتین پس از روی کار آمدن نازی ها در سال 1933، آلمان را به مقصد آمریکا ترک کرد اما همچنان به انتقاد از سیاست های هیتلر ادامه داد.

با اعلام سال 2005 به عنوان سال جهانی فیزیک، نهادهای آموزشی همچون یونسکو امیدوارند که دستاوردهای اینشتین دانش آموزان را به دنبال کردن حرفه ای در رشته فیزیک تشویق کند.

سال 1905، سالی واقعا خارق العاده برای علم و برای آلبرت اینشتین بود.

وی طی مجموعه ای مقالات در آن سال، وجود اتم ها را اثبات و اندازه آنها را تعیین کرد؛ زمینه را برای یکی از پربارترین شاخه های فیزیک مدرن، یعنی نظریه کوانتوم، مهیا ساخت و نظریه نسبیت را، که توصیفی انقلابی از ماهیت فضا و زمان ارائه می داد، به جهان معرفی کرد.

نبوغ

اینشتین همچنین کاشف مشهورترین معادله علم، E=mc²، است که انرژی ماده را به جرم و سرعت نور مرتبط می کند.

هرچند این معادله دارای کاربردهای مفید بسیاری است، اما قدرت ویرانگر بمب اتمی اغلب به این معادله نسبت داده می شود.

در آغاز سال 1905، نبوغ اینشتین به جز برای معدود دوستانش بر سایرین پوشیده بود.

در پایان آن سال اما، نام او بر سر زبان بهترین دانشمندان سراسر جهان افتاده بود.

پانزده سال بعد، با اثبات یکی از پیش بینی های عجیبش، اینشتین به نخستین ابرستاره جهان علم بدل شد و عکسش در صفحه اول روزنامه های جهان منعکس شد.

امروز او علیرغم پیچیدگی نظریه هایش (یا شاید هم به خاطر پیچیدگی آنها) سرشناس ترین دانشمند جهان است.

کشف جاندار سی هزار ساله

دانشمندان آمریکایی مجموعه منجمدی از موجودات ذره بینی را کشف کرده اند که به مدت سی هزار سال در یخ های قطبی زنده مانده بودند.

باکتری های سی هزار ساله در نمونه برداری عمقی از یخهای دایم قطبی کشف شدند

گروهی از پژوهشگران در جریان تحقیقات در مورد شرایط یخ های قطبی در آلاسکا، در بررسی نمونه برداشته شده از عمق یخ های دایم قطبی توده ای از باکتری ها را مشاهده کردند که پس از ذوب شدن قطعه یخ، به صورت عادی به حرکت در آمدند.

ریچارد هوور، از اعضای تیم پژوهشی و محقق سازمان فضایی آمریکا - ناسا - که این باکتری ها را کشف کرده می گوید که قدمت این جانداران به زمانی می رسد که هنوز ماموت ها در کره زمین زندگی می کردند.

به گفته این محقق ناسا، پس از ذوب شدن توده یخ، وی باکتری ها را زیر میکروسکوپ مشاهده کرد که به حرکت در آمده اند گویی هیچ اتفاق غیرعادی روی نداده است.

باکتری کشف شده از نوعی کاملا متفاوت با باکتری های امروزی است و برای آن نام علمی کارنوباکتریوم پلیتسنیوم Carnobacterium pleistocenium انتخاب شده است.

آقای هوور می گوید که کشف این باکتری ها می تواند از نظر تحقیقات پیرامون کشف حیات در سیارات دیگر اهمیت داشته باشد.

به گفته وی، احتمال دارد که موجوداتی همانند این باکتری ها در دریاچه های یخ که اخیرا وجود آنها در کره مریخ تایید شده، زنده مانده باشند.

وقوع 'ستاره لرزه' بی نهایت عظیم در کهکشان راه شیری

ستاره شناسان می گویند که مقدار انرژی آزاد شده از انفجار سطحی یک ستاره نوترونی در سوی دیگر کهکشان راه شیری در فاصله 50 هزار سال نوری زمین، آنها را به حیرت افکنده است.

تلالو ناشی از این انفجار در روز 27 دسامبر چنان قدرتمند بود که از سطح ماه منعکس شد و جو زمین را روشن کرد. این انفجار در سطح "اس جی آر 20-1806" که یک نوع ستاره نوترونی ابرمغناطیسی و کاملا غیرعادی است روی داد.

اخترشناسان می گویند اگر این انفجار در فاصله 10 سال نوری زمین روی داده بود، احتمالا باعث انقراض انبوه موجودات زنده می شد.

دکتر راب فندر، از دانشگاه ساتهمپتون در بریتانیا به بی بی سی گفت: "به حساب ما این احتمالا بزرگترین انفجاری است که بشر از زمانی که یوهانس کپلر ابرنواخترش را در سال 1604 کشف کرد شاهد آن است."

وی افزود: "این رویدادی است که تنها یک بار در زندگی بشر روی می دهد. ما شاهد شیئی به قطر تنها 20 کیلومتر در سوی دیگر کهکشان خود بوده ایم که در تنها در یک دهم ثانیه مقداری انرژی آزاد کرده است که خورشید نمی تواند طی 100 هزار سال تولید کند."

چرخش سریع

این رویداد آشکارگرهای (detector) تعبیه شده به روی تلسکوپ های فضایی، مانند آشکارگر رصدخانه فضایی "سوئیفت" (Swift) که به تازگی به فضا پرتاب شده است را در پرتوهای گاما غرق کرد.

این تلسکوپ اخیرا در مدار زمین قرار داده شد تا انفجارهای اشعه گاما را ردیابی و تحلیل کند. انفجارهای اشعه گاما (Gamma-ray bursts) تلالو ناگهانی اما بسیار فرار پرتوهای گاما هستند.

سوئیفت به سرعت دست به کار ردیابی سرمنشا انفجار گاما شد

شدت انفجار ثبت شده توسط تلسکوپ "سوئیفت" و سایر تلسکوپ ها در ماه دسامبر چنان شدید که دانشمندان از وصف آن عاجز مانده اند.

اکنون بیست موسسه از سراسر جهان مشترکا سرگرم پژوهش درباره آن هستند و قرار است دو عدد از این تیم ها یافته های خود را در شماره آتی مجله "نیچر" گزارش کنند.

تیم های محققان می گویند توانسته اند رد این رویداد را تا "اس جی آر 20-1806" دنبال کنند.

این شی که به طور خالص از نوترون ها تشکیل شده است، باقی مانده هسته فروپاشیده چیزی است که زمانی یک ستاره غول پیکر بود.

با این حال قطر این هسته اکنون تنها 20 کیلومتر است و با چنان سرعتی می چرخد که هر 5/7 ثانیه یک دور را کامل می کند.

دکتر فندر توضیح می دهد: "این شی دارای یک میدان مغناطیسی بی نهایت قدرتمند است و این میدان مغناطیسی نوعی ساختمان ایجاد می کند که اکنون طی این رویداد (انفجار سطحی) تحت یک بازآرایی قرار گرفته است- این حادثه ای است که گاهی 'ستاره لرزه' توصیف می شود که در ستاره نوتورنی معادل یک زمین لرزه است."

تداوم درخشش

"اس جی آر 20-1806" در صورت فلکی قوس یا کمان (Sagittarius) و در آن سوی مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد، بنابراین در فاصله ای ایمن از زمین واقع شده است.

دکتر برایان گانسلر از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونین که نویسنده اصلی یکی از مقالاتی است که قرار است در نیچر چاپ شود می گوید: "اگر این حادثه در فاصله 10 سال نوری زمین روی داده بود، به شدت به جو زمین صدمه می زد و احتمالا باعث یک انقراض انبوه می شد. خوشبختانه هیچ مگنتاری (ستاره نوترونی) در اطراف ما وجود ندارد."

فوران شدید اولیه پرتوهای گاما ناشی از این رویداد به سرعت فروکش کرد، اما درخشش پستاب های آن در طول موج های رادیویی بلندتر همچنان ادامه دارد.