'رویت عینی' نخستین سیاره خارج از منظومه شمسی

تصور می شود تلسکوپ فضایی هابل در تحولی تاریخی، نخستین سیاره ای را که در خارج از منظومه شمسی و در مدار ستاره ای غیر از خورشید می گردد مستقیما رویت کرده باشد.

این دو شیء ظاهرا تشکیل دهنده منظومه ای به مرکزیت یک کوتوله سفید است

 

این سیاره که پنج تا ده بار بزرگ تر از مشتری است در اطراف یک ستاره از نوع کوتوله سفید در فاصله 100 سال نوری می گردد.

با این حال منجمان برای حفظ جانب احتیاط می گویند و اطمینان از اینکه این شیء یک سیاره و نه شیء دیگری در زمینه عکس است که به خاطر خطای دید در کنار ستاره دیده می شود، به داده های بیشتری نیاز دارند.

رصدهای بعدی و بررسی حرکت آن دو نسبت به یکدیگر نشان خواهد داد آیا این دو شیء بخشی از یک منظومه هستند یا خیر.

دانشمندان در 10 سال گذشته تقریبا 120 سیاره را که به "ورا سیارات" مشهور هستند کشف کرده اند. با این حال وجود کلیه آنها به شیوه های غیرمستقیم استنباط شده و عکسی از آنها وجود ندارد.

کوتوله سفید

تصویر تازه هابل را جان دبس، فارغ التحصیل دانشگاه ایالتی پنسیلوانیای آمریکا، طی پروژه ای برای جستجوی سیارات در اطراف سایر ستارگان تهیه کرده است.

وی به بی بی سی گفت که مشکل بزرگ در یافتن این سیارات نه به حساسیت تلسکوپ و دوربین بلکه به کنتراست (contrast) مربوط می شود.

وی گفت: "حضور یک ستاره درخشان مشاهده سیاره ای نسبتا کمرنگ در حاشیه آن را دشوار می کند."

به همین دلیل است که آقای دبس و همکاران او به جستجوی سیارات در اطراف کوتوله های سفید - ستارگان کمرنگی که در پایان عمر خود به سر می برند و به اندازه زمین کوچک شده اند - پرداختند.

او گفت: "ما هفت کوتوله سفید را مطالعه کردیم و در اطراف سه تای آنها آنچه ممکن است سیاره باشد دیدیم. در یکی از آنها، جرم سیاره احتمالا تنها چند بار بیشتر از مشتری است."

فاصله این سیاره بی نام و نشان از ستاره مادر تقریبا به اندازه فاصله نپتون از خورشید است.

در انتظار تصدیق

این سیاره احتمالا حیات خود را چندین میلیارد سال قبل در مداری بسیار نزدیک تر به ستاره مادر آغاز کرد.

ستاره مادر نیز احتمالا چندین بار بزرگ تر و درخشان تر از خورشید بوده است. ستاره در پایان عمر خود متورم شده و پیش از آنکه به شدت منقبض شود کلیه ستارگان نزدیک تر را نابود می کند.

تنها سیارات دورافتاده تر از این رویداد جان به در می برند و با کاسته شدن از جرم ستاره مادر و در نتیجه تحلیل قوه جاذبه آن، مدار این سیارات گشادتر می شود.

دبس تا زمانی که شواهد ثابت نکند این شیء به کوتوله سفید مرتبط است، در مورد ماهیت آن محتاط خواهد بود.

وی گفت: "اگر این یک سیاره و نه شیء دیگری در زمینه عکس باشد که از قضا در همان جهت قرار دارد باید ظرف چند ماه آینده شاهد حرکت همزمان آن در کنار ستاره باشیم."

 منبع : bbc